25 aprel, 07:23
57
Azərbaycan Respublikasının əmək məhsuldarlığında, Azərbaycan Respublikasının Mülki Prosessual istehsalında, Azərbaycan Respublikasının Ailə Məcəlləsində, Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsində, Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsində, “Sosial sığorta haqqında”, “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında”, “Valideynlərin qorunması haqqında”, “Valideynlərin qorunması haqqında”, “Valideynlərin hüquqlarının qorunması haqqında”, “Valideynlərin hüquqlarının qorunması haqqında”, “Dövlət mühafizəsi haqqında” “Dövlət rüsumu haqqında”, “İcra haqqında”, “Ünvanlı dövlət sosial yardımı haqqında”, “Sosial müavinətlər haqqında”, “Əmək pensiyaları haqqında”, “Əlilliyi olan şəxslərin hüquqları haqqında” Konvensiyaya qoşulmaq qanunları”, “Əlilliyi olan şəxslərin hüquqları haqqında” və “Məşğulluq haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunlarında fəaliyyət göstərən Azərbaycan Respublikasının qanunları haqqında
25 aprel 2025, 17:18Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 94-cü buraxılışının 1-ci bəndini rəhbər tutaraq qərara alır:
Maddə 1. Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsində (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1999, № 4, maddə 213 (Cild I); 2024, № 1, maddə 6, № 4, maddə 365, № 7, maddə 744, № 8, № 64, maddə 934; il 27 dekabr tarixli 110-VIIQD nömrəli Qanunu) dəyişikliklər edilsin:
1.1. 79-cu maddənin 1-ci toplanmasın yeddinci abzasında “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan uşaq” sözləri ilə əvəz edilsin və həmin abzasa “ailə” sözündən əvvəl “digər” sözü əlavə edilsin;
1.2. 94-cü və 98-ci maddələrin 3-cü hissələrində, 117-ci maddələrin 1-ci maddələrində, 130-cu maddələrin birinci əldən “ə” və “x” bəndlərində, 133-cü maddənin 3-cü maddəsinin ikinci abzasında, 242-ci maddələrin 1-ci və 2-ci maddələrində, 1-ci və 2-ci hissələrdə, 2-ci maddənin 2-ci maddəsi, yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 2. Azərbaycan Respublikası Mülki Proses maddələri maddələrinin (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000, № 1, maddə 17 (Cild I); 2024, № 1, maddə 13, № 4, maddələr 362, 367, № 5 (I), maddə (48, № 5 (I), maddə 48, kitab1, kitab1, kitab1 12-1.4.1) 67-1.4.1-ci proqrama “işləməyən” sözündən sonra “şəxslər” əlavə edilsin və həmin sözlər “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 3. Azərbaycan Respublikasının Ailə bazarında (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000, № 3 (I), maddə 126 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab maddə 484, kitab № 6 (I kitab), maddə 637, № 7, maddələr 763, Azərbaycan 765, 72, maddə 763, Azərbaycan 765, 72; dekabr tarixi 114-VIIQD nömrəli Qanunu) dəyişikliklər edilsin:
3.1. 81.1-ci maddədə “müəyyən edilmiş” sözləri “olan” sözü ilə əvəz edilsin;
3.2. 84.2.3-cü və 85.1.2-ci maddələrdə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan ümumi uşağa” sözləri ilə, “uşağa” “övlada” sözü ilə əvəz edilsin.
Maddə 4. Azərbaycan Respublikası Cinayət maddələrinin (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000, № 4 (II kitab), maddə 251 (Cild I); 2024, № 1, maddələr 8, 18, № 3, maddə 250, № 7, maddə 772, № 11, maddə 772, № 11, maddə № 119, kitab II, maddə № 118 1350 2025, № 1, Maddə 1; Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il 27 dekabr tarixli 114-VIIQD və 115-VIIQD, 2025-ci il 28 tarixli 143-VIIQD nömrəli və 7 fevral tarixli 153-cü maddəsi. 18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslərə” sözləri “şəsslərə və ya əlilliyi olan uşaqlara” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 5. Azərbaycan Respublikası Vergi məhsulları (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000, № 8 (I kitab), maddə 583 (Cild I); 2024, № 2, maddə 138, № 4, maddə 365, № 5 (I), № 5 (I), maddə № 498, № 6 (I, kitab, 70, 70, 70, 36-maddə). № 8, maddələr 932, 933, 934, № 10, maddə 1118, № 11, maddə 1182, № 12 (I kitab), maddə 1282, № 12 (II kitab), maddə 1345; Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il 27 dekabr, 2024-cü il tarixli 2024-cü il tarixli №10 tarixli 135-VIIQD nömrəli və 18 martlı 161-VIIQD nömrəli qanunları) 102.3-cü başlanğıcda birinci halda “edilmiş tarix” sonra “şəxlərin” əlavə olaraq əlavə və bu məqsədlə saxlanılan “18 yaşına qədər əlilliyi olan şəxslər, daimi qulluq tələb edir”. əvəz edilsin.
Maddə 6. Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000-ci il, № 8 (III kitab), maddə 586 (Cild I); 2024, № 4, maddə 365, № 5 (I), maddələr 489, 503, № 8, maddələr 489, 503, № 8, maddələr 2, № 2, 934;
6.1. 80.4-cü maddədə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş şəxslərə” sözləri “əlilliyi olan uşaqlara” sözləri ilə əvəz edilsin;
6.2. 82.2-ci maddədə “şəxslərə, 18-ci maddədə əlilliyi olan materiallar” sözləri ilə əvəz edilsin;
6.3. 95.2-ci maddənin birinci cümləsində “şəxslərə, 18 yaşınadək əlilliyi olan sənədlərə” sözləri “məhkumlara, əlilliyi olan uşaqlara” sözləri ilə əvəz edilsin;
6.4. 100.2-ci maddədə və 104.1-ci maddənin ikinci hissəsində "şəxslərə, 18 yaşınadək əlilliyi edilmiş əlavələr" sözləri "məhhkumlar, əlilliyi olan uşaq uşaqları" ilə əvəz edilsin.
Maddə 7. “Sosial sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1997, № 5, maddə 348 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab), 498, № 6 (I kitab maddə), 630, № 11, Maddə 3 Maddə 1182, № 11, Maddə 3 Maddə 1182, № 1; kitab. 2024-cü il 27 dekabr tarixi 110-VIIQD nömrəli Qanunu) 14.5.1-1.9-cu maddəsində “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 8. “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1997, № 6, maddə 47 (Cild I); 2024, № 6 (I kitab), maddələr 631, 639, № 12 (II kitab1) maddələr 1332, II kitab1 maddələr 1332, 1350, 1350; hissələrin üçüncü hissəsinin “18 yaşınadəkilliyi müəyyən edilmiş şəxsləri” sözləri “əlilliyi olan uşaqları” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 9. “Uşaq hüquqlar haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1998, № 8, maddə 484 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab), 503, № 12 (II kitab), maddə 1335) 36-cı maddəsində ümumi dəyişikliklər edilsin:
9.1. adında “18 yaşınadək əlilliyi yaradılmış şəxsə” sözləri “Əlilliyi olan uşağa” sözləri ilə əvəz edilsin;
9.2. birinci hissədə “18 yaşınadək əlilliyi yaradılmış şəxsə” sözləri “Əlilliyi olan uşağa” sözləri ilə, “həmin şəxsə” sözləri “həmin uşağa” sözləri ilə əvəz edilsin və həmin hissədən “məbləğdə” sözü çıxarılsın.
Maddə 10. “Valideynlərini itirmiş və hüquq müdafiəçiliyindən yaranmış dövlət sosial müdafiəsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1999, № 8, maddə 477 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab), maddə 501, № 12 (II 56, maddə-133 il Azərbaycan Respublikasının Qanununda). 151-VIIQD nömrəli Qanunu) toplu dəyişikliklər edilsin:
10.1. 1-ci maddənin birinci hüququn on beşinci abzasında “18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin;
10.2. 7-ci maddənin ikinci seçilmiş ikinci cümləsində “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 1. “Dövlət qulluqçularının ayrı-ayrılıqda ayrı-ayrılıqda qısaldılmış iş vaxtı haqqında” Azərbaycan Respublikasının (Azərbaycan Respublikasının Qanunverici Toplusu, 2001, № 9, maddə 575 (Cild I) 2-ci Qanunun mətnində “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslərə” əlavələri “əlil olan uşaqlara” əlavələr.
Maddə 12. “Dövlət rüsumu haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2001, № 12, maddə 740 (Cild I); 2024, № 1, maddələr 10, 16, № 6 (I), maddə № 7, № 7, kitab 55, 718 93, № 11, maddə 1187, № 12 (II kitab), 1351; 2025, № 1, maddə 1; Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il 29 dekabrli 121-VIIQD nömrəli və 2025-ci il 18 mart tarixli 161-ci maddəsi. “işləməyən” sözündən sonra “şəxslər” sözü əlavə edilsin və bu maddədə “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 13. “İcra haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2002, № 3, Maddə 114 (Cild I); 2024, № 4, Maddə 365; 2025, № 1, Maddə 1; Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il 29 dekabr-2024-cü il tarixli Qanun3-VI-IQ18 nömrəli. maddəsində “1 yaşınadək əlilliyi yaradılmış şəxslərə” sözləri “əlilliyi olan uşaqlara” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 14. “Ünvanlı dövlət yardımı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2005, № 11, maddə 1005 (Cild I); 202, № 1, sosial maddə16) 3-cü bölmənin mətnində “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslərə verilmişdir”.
Maddə 15. “Sosial müavinətlər haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2006, № 2, maddə 76 (Cild I); 2025, № 1, maddə 16) toplu dəyişikliklər edilsin:
15.1. 4.0.1.14-cü və 4.0.1.15-ci maddələrdə “18 yaşına çatmış əlilliyi olan” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
15.2. 7-ci maddə üzrə:
15.2.1. 7.0.10-4-cü və 7.0.10-5-ci (hər iki halda) maddələrdə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
15.2.2. 7.0.11-ci maddədə “uşaqlarının” sözü “övladlarının” sözü ilə əvəz edilsin;
15.3. 9-cu maddə üzrə:
15.3.1. 9.1.4.2-ci maddədə “uşaqlarına” sözü “övladlarına” sözü ilə əvəz edilsin;
15.3.2. 9.1.11-ci və 9.1.12-ci maddələrdə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəzlənsin;
15.4. 11.1.8-ci, 11.1.9-cu, 12.1-ci maddələrdə və 12.2-ci maddənin birinci hissəsində “18 yaşınadək əlilliyi olan” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 16. “Əmək pensiyaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2006, № 3, maddə 208 (Cild I); 2024, № 2, maddə 137, № 5 (I kitab), maddələr 489, 491, № 6 (I kitab) maddə № 065; Azərbaycan № 2, maddə 1, 064; 2024-cü il 27 dekabr tarixli 110-VIIQD nömrəli və 2025-ci il 3 fevral tarixli 133-VIIQD nömrəli qanunları) dəyişikliklər edilir:
16.1. 8.1-ci maddədə “əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
16.2. 21.2.4-cü maddədə “və ya 18 yaşınadək əlilliyi yaradılmış şəxsə” sözləri “əlilliyi ilə seçilmiş şəxsə və ya əlilliyi olan uşağa” sözləri ilə əvəz edilsin.
“Əli 7 olan şəxslərin hüquqları haqqında” Konvensiyaya qoşulmaq 1 nömrə” Azərbaycan Respublikasının 208-ci il 2 oktyabr tarixi 686-IIIQQ (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2008, № 11, maddə 953 (Cild I)
17.1. preambulanın “s)” bəndində “əlillər” sözü “əlilliyi olan şəxslər” sözləri ilə əvəz edilsin;
17.2. 4-cü maddənin 3-cü maddəsinə “şəkildə” sözü qoyulsun;
17.3. 23-cü maddənin 1-ci sözün “c)” bəndində “əlillərin” “əlilliyi olan şəxslər” sözləri ilə əvəz edilsin;
17.4. 24-cü maddə üzrə:
17.4.1. 2-ci hissənin “a)” bəndində “əlil” sözü “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
17.4.2. 3-cü hissənin “c)” bəndində “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş şəxslər” sözləri “əlilliyi olan maddələr” sözləri ilə əvəz edilsin;
17.5. 28-ci maddənin 2- ci sözündən “b)” bəndində “əlil” sözləri ilə “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 18. “Əlilvericiliyi olan şəxslərin hüquqları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunlik Toplusu, 2018, № 7 (I kitab), maddə 1386 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab), maddələr 501, 503; 2025, № 1 maddələr, maddələr: 16)
18.1. 1.0.17-ci maddənin sonunda nöqtə işarəsi nöqtəli vergül işarəsi ilə əvəz edilsin və məzmunda 1.0.18-ci maddə əlavə edilsin:
“1.0.18. Azərbaycan işarət dili – eşitmə nəzarət tam məhdudlaşdıran azərbaycandilli şəxslərin qolları, əllər və barmaqlardan eyni zamanda istifadə edilməklə bağlı fikirləri qeyd.”;
18.2. 5.0.1-ci maddədə və 11.4-cü maddənin birinci və ikinci cümləsində ismin lazımi hallarında “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri ismin lazımi hallarında “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin;
18.3. bölmədə 12-1-ci maddə əlavə edilsin:
“Maddə 12-1. Əlilliyi olan şəxslərə məlumat əldə edilməsinin təmin edilməsi
12-1.1. Dövlət əlilliyi olan şəxslər məlumat əldə etmək hüququna təminat verir.
12-1.2. Azərbaycan Respublikasının dövlət dilinin şifahi formada istifadəsi zamanı eşitmə məhdudlaşdıran tam məhdud olan şəxslər üçün Azərbaycan işarət dilini öyrənmək dili kimi rəsmi tanınır.
12-1.3. Dövlət büdcəsindən maliyyələşən, ictimai yayımçı statusuna malik olan ümumölkə yerüstü televiziya yayımçıları praym-taym zamanı yayımlanan informasiya xarakterli proqramlarının Azərbaycan işarət dilinin tərcüməsi ilə bağlı saxlanılması təmin edilir.
12-1.4. Azərbaycan işarət dilinin tərcüməsini lazımi təhsilə və ixtisasa malik olan şəxslərə lazım olan xüsusiyyətlər.
12-1,5. Dövlət tərəfindən audiovizual əsərlərin subtitrləşdirilməsi qadağan edilir.”;
18.4. 18-ci maddə üzrə:
18.4.1. adında “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “Əlilləri olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
18.4.2. 18.1-ci maddədə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “Əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin və həmin maddədən “olan” sözü silinsin;
18.4.3. 18.2-ci maddədə “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlil olan maddələr” ilə əvəz edilsin;
18.4.4. 18.3-cü maddədə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqları” sözləri ilə əvəz edilsin;
18.5. 19-cu maddə üzrə:
18.5.1. adında “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “Əlilləri olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
18.5.2. 19.1-ci maddədə “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlil olan maddələr” ilə əvəz edilsin;
18.6. 32.3-cü maddədə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 19. “Məşğulluq haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2018, № 8, maddə 1669 (Cild I); 2024, № 7, maddə 762, № 8, Maddə 934; 2025, № 1 Maddə 934; 2025, № 1 Maddə 8, Maddə 12) . edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
İlham Əliyev
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Bakı şəhəri, 11 aprel 2025-ci il
Maddə 1. Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsində (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1999, № 4, maddə 213 (Cild I); 2024, № 1, maddə 6, № 4, maddə 365, № 7, maddə 744, № 8, № 64, maddə 934; il 27 dekabr tarixli 110-VIIQD nömrəli Qanunu) dəyişikliklər edilsin:
1.1. 79-cu maddənin 1-ci toplanmasın yeddinci abzasında “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan uşaq” sözləri ilə əvəz edilsin və həmin abzasa “ailə” sözündən əvvəl “digər” sözü əlavə edilsin;
1.2. 94-cü və 98-ci maddələrin 3-cü hissələrində, 117-ci maddələrin 1-ci maddələrində, 130-cu maddələrin birinci əldən “ə” və “x” bəndlərində, 133-cü maddənin 3-cü maddəsinin ikinci abzasında, 242-ci maddələrin 1-ci və 2-ci maddələrində, 1-ci və 2-ci hissələrdə, 2-ci maddənin 2-ci maddəsi, yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 2. Azərbaycan Respublikası Mülki Proses maddələri maddələrinin (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000, № 1, maddə 17 (Cild I); 2024, № 1, maddə 13, № 4, maddələr 362, 367, № 5 (I), maddə (48, № 5 (I), maddə 48, kitab1, kitab1, kitab1 12-1.4.1) 67-1.4.1-ci proqrama “işləməyən” sözündən sonra “şəxslər” əlavə edilsin və həmin sözlər “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 3. Azərbaycan Respublikasının Ailə bazarında (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000, № 3 (I), maddə 126 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab maddə 484, kitab № 6 (I kitab), maddə 637, № 7, maddələr 763, Azərbaycan 765, 72, maddə 763, Azərbaycan 765, 72; dekabr tarixi 114-VIIQD nömrəli Qanunu) dəyişikliklər edilsin:
3.1. 81.1-ci maddədə “müəyyən edilmiş” sözləri “olan” sözü ilə əvəz edilsin;
3.2. 84.2.3-cü və 85.1.2-ci maddələrdə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan ümumi uşağa” sözləri ilə, “uşağa” “övlada” sözü ilə əvəz edilsin.
Maddə 4. Azərbaycan Respublikası Cinayət maddələrinin (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000, № 4 (II kitab), maddə 251 (Cild I); 2024, № 1, maddələr 8, 18, № 3, maddə 250, № 7, maddə 772, № 11, maddə 772, № 11, maddə № 119, kitab II, maddə № 118 1350 2025, № 1, Maddə 1; Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il 27 dekabr tarixli 114-VIIQD və 115-VIIQD, 2025-ci il 28 tarixli 143-VIIQD nömrəli və 7 fevral tarixli 153-cü maddəsi. 18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslərə” sözləri “şəsslərə və ya əlilliyi olan uşaqlara” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 5. Azərbaycan Respublikası Vergi məhsulları (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000, № 8 (I kitab), maddə 583 (Cild I); 2024, № 2, maddə 138, № 4, maddə 365, № 5 (I), № 5 (I), maddə № 498, № 6 (I, kitab, 70, 70, 70, 36-maddə). № 8, maddələr 932, 933, 934, № 10, maddə 1118, № 11, maddə 1182, № 12 (I kitab), maddə 1282, № 12 (II kitab), maddə 1345; Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il 27 dekabr, 2024-cü il tarixli 2024-cü il tarixli №10 tarixli 135-VIIQD nömrəli və 18 martlı 161-VIIQD nömrəli qanunları) 102.3-cü başlanğıcda birinci halda “edilmiş tarix” sonra “şəxlərin” əlavə olaraq əlavə və bu məqsədlə saxlanılan “18 yaşına qədər əlilliyi olan şəxslər, daimi qulluq tələb edir”. əvəz edilsin.
Maddə 6. Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2000-ci il, № 8 (III kitab), maddə 586 (Cild I); 2024, № 4, maddə 365, № 5 (I), maddələr 489, 503, № 8, maddələr 489, 503, № 8, maddələr 2, № 2, 934;
6.1. 80.4-cü maddədə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş şəxslərə” sözləri “əlilliyi olan uşaqlara” sözləri ilə əvəz edilsin;
6.2. 82.2-ci maddədə “şəxslərə, 18-ci maddədə əlilliyi olan materiallar” sözləri ilə əvəz edilsin;
6.3. 95.2-ci maddənin birinci cümləsində “şəxslərə, 18 yaşınadək əlilliyi olan sənədlərə” sözləri “məhkumlara, əlilliyi olan uşaqlara” sözləri ilə əvəz edilsin;
6.4. 100.2-ci maddədə və 104.1-ci maddənin ikinci hissəsində "şəxslərə, 18 yaşınadək əlilliyi edilmiş əlavələr" sözləri "məhhkumlar, əlilliyi olan uşaq uşaqları" ilə əvəz edilsin.
Maddə 7. “Sosial sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1997, № 5, maddə 348 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab), 498, № 6 (I kitab maddə), 630, № 11, Maddə 3 Maddə 1182, № 11, Maddə 3 Maddə 1182, № 1; kitab. 2024-cü il 27 dekabr tarixi 110-VIIQD nömrəli Qanunu) 14.5.1-1.9-cu maddəsində “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 8. “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1997, № 6, maddə 47 (Cild I); 2024, № 6 (I kitab), maddələr 631, 639, № 12 (II kitab1) maddələr 1332, II kitab1 maddələr 1332, 1350, 1350; hissələrin üçüncü hissəsinin “18 yaşınadəkilliyi müəyyən edilmiş şəxsləri” sözləri “əlilliyi olan uşaqları” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 9. “Uşaq hüquqlar haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1998, № 8, maddə 484 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab), 503, № 12 (II kitab), maddə 1335) 36-cı maddəsində ümumi dəyişikliklər edilsin:
9.1. adında “18 yaşınadək əlilliyi yaradılmış şəxsə” sözləri “Əlilliyi olan uşağa” sözləri ilə əvəz edilsin;
9.2. birinci hissədə “18 yaşınadək əlilliyi yaradılmış şəxsə” sözləri “Əlilliyi olan uşağa” sözləri ilə, “həmin şəxsə” sözləri “həmin uşağa” sözləri ilə əvəz edilsin və həmin hissədən “məbləğdə” sözü çıxarılsın.
Maddə 10. “Valideynlərini itirmiş və hüquq müdafiəçiliyindən yaranmış dövlət sosial müdafiəsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1999, № 8, maddə 477 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab), maddə 501, № 12 (II 56, maddə-133 il Azərbaycan Respublikasının Qanununda). 151-VIIQD nömrəli Qanunu) toplu dəyişikliklər edilsin:
10.1. 1-ci maddənin birinci hüququn on beşinci abzasında “18 yaşınadək əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin;
10.2. 7-ci maddənin ikinci seçilmiş ikinci cümləsində “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 1. “Dövlət qulluqçularının ayrı-ayrılıqda ayrı-ayrılıqda qısaldılmış iş vaxtı haqqında” Azərbaycan Respublikasının (Azərbaycan Respublikasının Qanunverici Toplusu, 2001, № 9, maddə 575 (Cild I) 2-ci Qanunun mətnində “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslərə” əlavələri “əlil olan uşaqlara” əlavələr.
Maddə 12. “Dövlət rüsumu haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2001, № 12, maddə 740 (Cild I); 2024, № 1, maddələr 10, 16, № 6 (I), maddə № 7, № 7, kitab 55, 718 93, № 11, maddə 1187, № 12 (II kitab), 1351; 2025, № 1, maddə 1; Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il 29 dekabrli 121-VIIQD nömrəli və 2025-ci il 18 mart tarixli 161-ci maddəsi. “işləməyən” sözündən sonra “şəxslər” sözü əlavə edilsin və bu maddədə “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 13. “İcra haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2002, № 3, Maddə 114 (Cild I); 2024, № 4, Maddə 365; 2025, № 1, Maddə 1; Azərbaycan Respublikasının 2024-cü il 29 dekabr-2024-cü il tarixli Qanun3-VI-IQ18 nömrəli. maddəsində “1 yaşınadək əlilliyi yaradılmış şəxslərə” sözləri “əlilliyi olan uşaqlara” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 14. “Ünvanlı dövlət yardımı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2005, № 11, maddə 1005 (Cild I); 202, № 1, sosial maddə16) 3-cü bölmənin mətnində “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslərə verilmişdir”.
Maddə 15. “Sosial müavinətlər haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2006, № 2, maddə 76 (Cild I); 2025, № 1, maddə 16) toplu dəyişikliklər edilsin:
15.1. 4.0.1.14-cü və 4.0.1.15-ci maddələrdə “18 yaşına çatmış əlilliyi olan” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
15.2. 7-ci maddə üzrə:
15.2.1. 7.0.10-4-cü və 7.0.10-5-ci (hər iki halda) maddələrdə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
15.2.2. 7.0.11-ci maddədə “uşaqlarının” sözü “övladlarının” sözü ilə əvəz edilsin;
15.3. 9-cu maddə üzrə:
15.3.1. 9.1.4.2-ci maddədə “uşaqlarına” sözü “övladlarına” sözü ilə əvəz edilsin;
15.3.2. 9.1.11-ci və 9.1.12-ci maddələrdə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəzlənsin;
15.4. 11.1.8-ci, 11.1.9-cu, 12.1-ci maddələrdə və 12.2-ci maddənin birinci hissəsində “18 yaşınadək əlilliyi olan” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 16. “Əmək pensiyaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2006, № 3, maddə 208 (Cild I); 2024, № 2, maddə 137, № 5 (I kitab), maddələr 489, 491, № 6 (I kitab) maddə № 065; Azərbaycan № 2, maddə 1, 064; 2024-cü il 27 dekabr tarixli 110-VIIQD nömrəli və 2025-ci il 3 fevral tarixli 133-VIIQD nömrəli qanunları) dəyişikliklər edilir:
16.1. 8.1-ci maddədə “əlilliyi edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
16.2. 21.2.4-cü maddədə “və ya 18 yaşınadək əlilliyi yaradılmış şəxsə” sözləri “əlilliyi ilə seçilmiş şəxsə və ya əlilliyi olan uşağa” sözləri ilə əvəz edilsin.
“Əli 7 olan şəxslərin hüquqları haqqında” Konvensiyaya qoşulmaq 1 nömrə” Azərbaycan Respublikasının 208-ci il 2 oktyabr tarixi 686-IIIQQ (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2008, № 11, maddə 953 (Cild I)
17.1. preambulanın “s)” bəndində “əlillər” sözü “əlilliyi olan şəxslər” sözləri ilə əvəz edilsin;
17.2. 4-cü maddənin 3-cü maddəsinə “şəkildə” sözü qoyulsun;
17.3. 23-cü maddənin 1-ci sözün “c)” bəndində “əlillərin” “əlilliyi olan şəxslər” sözləri ilə əvəz edilsin;
17.4. 24-cü maddə üzrə:
17.4.1. 2-ci hissənin “a)” bəndində “əlil” sözü “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
17.4.2. 3-cü hissənin “c)” bəndində “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş şəxslər” sözləri “əlilliyi olan maddələr” sözləri ilə əvəz edilsin;
17.5. 28-ci maddənin 2- ci sözündən “b)” bəndində “əlil” sözləri ilə “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 18. “Əlilvericiliyi olan şəxslərin hüquqları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunlik Toplusu, 2018, № 7 (I kitab), maddə 1386 (Cild I); 2024, № 5 (I kitab), maddələr 501, 503; 2025, № 1 maddələr, maddələr: 16)
18.1. 1.0.17-ci maddənin sonunda nöqtə işarəsi nöqtəli vergül işarəsi ilə əvəz edilsin və məzmunda 1.0.18-ci maddə əlavə edilsin:
“1.0.18. Azərbaycan işarət dili – eşitmə nəzarət tam məhdudlaşdıran azərbaycandilli şəxslərin qolları, əllər və barmaqlardan eyni zamanda istifadə edilməklə bağlı fikirləri qeyd.”;
18.2. 5.0.1-ci maddədə və 11.4-cü maddənin birinci və ikinci cümləsində ismin lazımi hallarında “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri ismin lazımi hallarında “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin;
18.3. bölmədə 12-1-ci maddə əlavə edilsin:
“Maddə 12-1. Əlilliyi olan şəxslərə məlumat əldə edilməsinin təmin edilməsi
12-1.1. Dövlət əlilliyi olan şəxslər məlumat əldə etmək hüququna təminat verir.
12-1.2. Azərbaycan Respublikasının dövlət dilinin şifahi formada istifadəsi zamanı eşitmə məhdudlaşdıran tam məhdud olan şəxslər üçün Azərbaycan işarət dilini öyrənmək dili kimi rəsmi tanınır.
12-1.3. Dövlət büdcəsindən maliyyələşən, ictimai yayımçı statusuna malik olan ümumölkə yerüstü televiziya yayımçıları praym-taym zamanı yayımlanan informasiya xarakterli proqramlarının Azərbaycan işarət dilinin tərcüməsi ilə bağlı saxlanılması təmin edilir.
12-1.4. Azərbaycan işarət dilinin tərcüməsini lazımi təhsilə və ixtisasa malik olan şəxslərə lazım olan xüsusiyyətlər.
12-1,5. Dövlət tərəfindən audiovizual əsərlərin subtitrləşdirilməsi qadağan edilir.”;
18.4. 18-ci maddə üzrə:
18.4.1. adında “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “Əlilləri olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
18.4.2. 18.1-ci maddədə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş” sözləri “Əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin və həmin maddədən “olan” sözü silinsin;
18.4.3. 18.2-ci maddədə “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlil olan maddələr” ilə əvəz edilsin;
18.4.4. 18.3-cü maddədə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqları” sözləri ilə əvəz edilsin;
18.5. 19-cu maddə üzrə:
18.5.1. adında “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “Əlilləri olan” sözləri ilə əvəz edilsin;
18.5.2. 19.1-ci maddədə “18 yaşınadək əlilliyi olan şəxslər” sözləri “əlil olan maddələr” ilə əvəz edilsin;
18.6. 32.3-cü maddədə “18 yaşınadək əlilliyi edilmiş şəxslər” sözləri “əlilliyi olan uşaqlar” sözləri ilə əvəz edilsin.
Maddə 19. “Məşğulluq haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2018, № 8, maddə 1669 (Cild I); 2024, № 7, maddə 762, № 8, Maddə 934; 2025, № 1 Maddə 934; 2025, № 1 Maddə 8, Maddə 12) . edilmiş” sözləri “əlilliyi olan” sözləri ilə əvəz edilsin.
İlham Əliyev
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Bakı şəhəri, 11 aprel 2025-ci il
Digər xəbərlər
